Khoảng hơn 1 năm về trước, mình có cơ hội làm việc về một dự án văn hóa có liên quan đến cổ phục Việt Nam và đồng thời được giới thiệu để làm việc cùng ca sĩ Cao Bá Hưng – nghe đâu bạn ấy còn rất trẻ và là hậu duệ nhiều đời của thánh Cao Bá Quát.
Sự thật là vì bản thân không có khả năng bắt kịp xu hướng và cũng không coi các kênh truyền hình thường xuyên nên tôi không hề biết đến Hưng, cũng không biết được bạn ấy là quán quân của chương trình Bài Hát Ưa Thích – Sing My Song mùa đầu tiên (2016). Đúng thật là việc bản thân tôi tự gọi mình là người tối cổ không có gì sai nên đành phải nhờ Google để tìm hiểu coi Hưng là ai và có những thành tựu gì. Tuy nhiên, nếu được chọn lại chắc tôi sẽ không chọn cách tìm hiểu Hưng qua Google, bởi lẽ nó giống như việc bạn đang mới chỉ tìm đến phần nổi của một tảng băng trôi, và đáng tiếc là cả phần nổi này của Hưng cũng thực sự không có gì quá…nổi trội, coi như đây cũng là sự phi thường xen lẫn tầm thường của truyền thông khi họ có để làm thay đổi nhận định của người đọc về bản chất của một vấn đề hay nhân cách của một con người thông qua cách mà những người quản lý truyền thông tự lèo lái.
Các kết quả mà tôi tìm thấy khi tìm hiểu về Cao Bá Hưng có phần hơi nghèo nàn, ngoại trừ một số video đã được đăng tải do chương trình Bài Hát Ưa Thích thì các tác phẩm có thể tìm thấy của Hưng cũng chưa có nhiều. Còn về phía báo chí thì có phần không tích cực cho lắm, cũng có nhiều bài ca ngợi về tài năng, nhưng cũng có các bài viết nói là Hưng “nhạt nhòa”, “quán quân gây tranh cãi” hay “có vấn đề”. Các bình luận từ phía độc giả cũng trái chiều không kém, ví dụ như có người nói là Hưng có khởi điểm giống như một số người nhưng đáng tiếc là không thể nổi tiếng. Tóm lại, người ta tiếc cho Hưng vì để tài năng bị uổng phí.
Nguyên lý tảng băng trôi trong một tác phẩm văn học Ông già và biển cả của đại văn hào Ernest Miller Hemingway là nguyên lí dựa trên cơ sở hiện tượng vật lí, khi một tảng băng trôi trên đại dương, chỉ có một phần nổi trên bề mặt, bảy phần chìm khuất. Đây là cách nói hình ảnh thể hiện yêu cầu đối với một tác phẩm văn học: nhà văn không nên trực tiếp phát ngôn cho ý tưởng mà phải viết giản dị, xây dựng hình tượng có nhiều sức gợi để người đọc rút ra phần ẩn tùy theo thể nghiệm và cảm hứng trước hình tượng.
Nguyên lí tảng băng trôi – Ông già và biển cả (Earnest Hemingway)
Tôi chính thức gặp Hưng trong một chuyến công tác, hôm đó vì đi cùng chuyến bay nên tôi có đi đón Hưng trực tiếp ở sân bay. Ấn tượng trong tôi về cậu bé này là cậu ấy còn rất trẻ và rất lễ phép, đôi khi có phần quá lễ phép như một đứa trẻ “gọi dạ – bảo vâng” vậy. Hình như là lần thứ 2 tôi có cơ hội gặp một người như vậy, nhưng người thứ nhất là một người bạn đồng tính nên tôi cũng có thắc mắc không hiểu Hưng có đồng tính không. Tuy nhiên thắc mắc của tôi đã được giải đáp ngay sau đó, mọi người nói là ngoài việc Hưng khắng định mình có bạn gái thì Hưng luôn là trai thẳng 100%, cũng vì vậy nên mới có các bài “Tương tư” hay “Kết duyên tơ hồng” sau này.
“Em đi du học bên Trung Quốc từ khi mới chỉ 8 tuổi, em học về nhạc cụ dân tộc, em cũng thích chơi rất nhiều loại nhạc cụ, em cũng có tham gia sáng tác và sản xuất âm nhạc…”. Nghe Hưng nói vậy, tôi lại nghĩ và ước gì trước đây mình có cơ hội học nhạc một cách nghiêm túc, nhưng bản thân tôi thì chưa bao giờ tiếc vì các quyết định của mình, và về việc tôi là tôi của bây giờ, và vì bất kể tôi có là ai đi nữa thì chắc tôi cũng sẽ vui vì phiên bản của mình thôi.
Hưng có trao đổi với tôi nhiều thứ, nhưng vì tôi hứa rằng tôi không phỏng vấn Hưng để đưa lên báo nên có lẽ xin được giữ kín các nội dung vẫn thuộc về kế hoạch của bạn. Có một cái hay là khi tiếp xúc với Hưng rồi, tôi lại nghĩ đến các nghệ sĩ lớn. Tôi nghĩ đến việc anh Thanh Bùi đã lựa chọn không tiếp tục tham gia các chương trình truyền hình thực tế để đầu tư vào các dự án giáo dục nghệ thuật cho trẻ em, giúp nuôi dưỡng tình yêu âm nhạc và phát triển tài năng của các em từ khi còn nhỏ. Tôi vẫn hâm mộ anh Thanh Bùi vì tính nhân văn mà tôi cảm nhận thấy được, đặc biệt là khi anh chia sẻ về hiện tượng có nhiều em nhỏ bước ra từ các chương trình truyền hình thực tế. Trong khi nhiều ý kiến cho rằng nên để các em được hoạt động nghệ thuật và kiếm tiền từ khi còn nhỏ thì cái tôi thấy ở anh Thanh là việc anh ấy đề cao về tiềm năng của các em nhỏ và điều quan trọng hơn tiền bạc lúc này chính là việc đầu tư cho các em về tri thức, kĩ năng và việc đào tạo cho các em thành các nghệ sĩ có nhân cách lớn về sau này.
Suy cho cùng, có đến 1,001 con đường để nổi tiếng, nhưng có một điều tôi phải đồng ý rằng để nổi tiếng thôi thì tài năng sẽ là chưa đủ, có những người sẽ cần đến chiêu trò để nổi tiếng, còn các nghệ sĩ chân chính họ sẽ dùng đến chiến lược. Bất kể Hưng đã và đang làm gì, tôi mong em sẽ luôn vững tin với chiến lược mình đang có và em sẽ thành công theo cách mà em chọn. Cao Bá Hưng được sinh ra trong cái nôi của một gia đình nhiều thế hệ giàu truyền thống về nghệ thuật và văn hóa, đây là thế mạnh mà không phải ai cũng có được. Tôi tin rằng những gì Hưng đã và đang làm được vẫn được xếp vào trong cấp độ “xưa nay hiếm”. Điều mà tôi mong mỏi hơn cả là khán giả có quyền khen chê, có quyền thích hoặc không thích, nhưng hãy cùng nhìn nhận một cách thấu đáo hơn để hiểu được rằng những gì dễ đến rồi cũng dễ đi, chỉ có những gì sâu sắc sẽ luôn ở lại.
Có một nghệ sĩ khác ở Việt Nam mà tôi cũng vẫn luôn mến mộ đó là anh Hà Anh Tuấn, một hình ảnh khác của một người nghệ sĩ đẳng cấp khác mà tôi nghĩ rằng có rất nhiều điều mình có thể học hỏi từ nhân cách của anh mặc dù để lý giải về sự thành công của anh thì có quá nhiều yếu tố để bàn đến. Vì không thể nói thêm về sự phức tạp này nên tôi sẽ kể về chuyện một cái cây.
“Câu chuyện là tôi có một cây kim tiền do một người bạn tặng cho. Thật may mắn là cây phát triển rất nhanh và xanh tốt, bỗng dưng có một này nọ, có một cành cây bị gãy mà tôi không hiểu tại sao. Trong lúc vẫn còn đang thương tiếc cho cành cây này, tôi quyết định sẽ cắm cành cây gãy này vào một cái chậu cây nhỏ hơn để coi có cứu được không. Tôi vẫn chăm sóc cây đều đặn, với cây kim tiền tôi chỉ tưới rất ít nước, khoảng 2-3 ngày mới tưới nước 1 lần. Vài tháng trôi qua, tôi không thấy cành cây lớn hơn, mà nhiều lúc thấy cành có vẻ héo đi nên tôi đã nghĩ rằng dù sao mình cũng đã cố thử rồi. Một buổi sáng nọ, tôi bỗng thấy có tới 5 nhánh cây mới bắt đầu nhú lên, và tôi hiểu rằng, nguyên lý tảng băng trôi hay nguyên lý về cái cây cũng có phần giống nhau ở chỗ, bạn không thể nhìn thấy được những gì mà mắt thường không thấy được, khi rễ cây cần thời gian để phát triển. Khi rễ cây đã phát triển vững chắc rồi, các mầm cây sẽ bắt đầu có cơ hội mọc lên và từ một cành cây héo, giờ tôi đã có thêm một chậu cây để bàn xanh tươi nhờ vào việc kiên trì, nỗ lực và không từ bỏ”.
Trong bài viết này mình có chia sẻ một số video ngắn do được nghe Hưng biểu diễn trực tiếp từ hồi tháng 4/2021, tôi cũng mong sẽ được sớm thưởng thức các ca khúc mới của Cao Bá Hưng trong thời gian sớm nhất. Trong thời gian chờ đón các dự án mới của bạn ấy, chúc mọi người thật nhiều sức khỏe & bình yên!
Camellia Dinh's World 